SERBEST DÖVİZ FONLARINA %15 VERGİ TEVKİFATI GETİRİLDİ
Değerli Fortune okuyucularım,
Bu yazımda serbest döviz fonlarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançlarına yönelik yeni vergi düzenlemesi hakkındaki değerlendirmelerimi sizinle paylaşmak istiyorum.Mali piyasalarda tasarruf sahiplerinin yatırım yapacakları birçok farklı yatırım aracı bulunmaktadır. Bunlardan biri de döviz bazında yatırım yapılarak döviz getirisi elde edilen ve bu yolla yatırımcısının döviz varlığını korumayı amaçlayan serbest döviz fonlarıdır.Haziran 2020 itibarı ile serbest döviz fonlarına yatırım yapanların sayısı 9.283, yapılan toplam yatırım tutarı ise 2.844 milyon ABD Dolarıdır. Bilindiği gibi fonlar, ana faaliyet konusu yatırım fonlarının kurulması ve yönetimi olan portföy yönetim şirketleri tarafından kurulurlar.
Kurucu, fonun riskinin dağıtılması ve inançlı mülkiyet esaslarına göre pay sahiplerinin haklarını koruyacak şekilde yönetim, temsil ve saklanmasından sorumludur. Her bir yatırımcı fonun sahip olduğu portföyün bir oranını temsil eden katılma payını satın alarak fon portföyüne ortak olur. Fonun gelirleri, sahip olduğu menkul kıymetlerden elde edilen kar payı ve/veya faiz gelirleri ile menkul kıymet satış kazançlarından oluşmaktadır.
Yatırımcılar katılma paylarını sattıklarında, ya da paylar itfa olduğunda yatırım fonlarının portföyünde o ana kadar gerçekleşen değer artışlarından ve diğer gelirlerden paylarını alırlar. Serbest döviz fonlarında, portföyün en az %80’i Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Türk şirketlerinin yurtiçi veya yurtdışında döviz cinsinden ihraç ettiği eurobondlardan oluşmaktadır. Kalan azami %20’lik kısım ise diğer yatırım araçlarına yatırılmaktadır.
Bugüne kadar katılma payları döviz cinsinden ihraç edilen serbest döviz fonlarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları üzerinden %0 oranında vergi tevkifatı yapılmakta idi. Katılımcılar tarafından katılım paylarının elden çıkarılması halinde elde edilen kazançlar üzerinden ise ayrıca %10 stopaj yapılmakta idi. 2604 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile %0 olarak uygulanan söz konusu tevkifat oranı 3 Haziran itibarıyla %15’e yükseltilmiştir. Tevkifat matrahının döviz üzerinden mi yoksa TL üzerinden mi hesaplanacağı net değildir.Hesaplamanın TL üzerinden yapılması halinde tevkifat matrahına kur farkları da dahil olacak demektir.Ayrıca fon kazançları hesap dönemi sonu yani 31.12 itibarı ile tespit edilmektedir.
Ancak söz konusu artış kararı 3 Haziran’dan itibaren uygulanacağı için, tevkifatın 01.01.2020-03.06.2020 döneminde %0, 03.06.2020-31.12.2020 döneminde %15 olarak mı yoksa 2020 yılına ait tüm kazançlar üzerinden %15 olarak mı uygulanacağı da açık değildir.Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yayınlayacağı bir tebliğ ile konunun netleştirilmesi gerekmektedir.
Söz konusu vergilerin fon için bir maliyet unsuru olması ve bu maliyetin de katılımcılara yansıtılması nedeniyle katılımcıların kazançlarında ne kadar azalma olacağı Bakanlığın bu görüşüne göre belirlenecektir. Düşük riskli ve güvence sağlayan bir yatırım aracı olarak kullanılan serbest döviz fonlarının cazibesini yitirebileceğini düşünüyorum.
Leon Aslan COŞKUN
Mazars Denge Yönetim Kurulu Başkanı