Fortune Eylül 2019, Bütçe Dengesini Destekleyici Ek Vergiler

Ekonomik daralma sonucu, bütçelenen vergi gelirlerine ulaşılamaması sebebiyle, bütçeyi desteklemek üzere yeni vergi ve vergi benzeri uygulamalar gündeme gelmektedir. Önümüzdeki aylarda bu tür düzenlemelerin devam edeceği anlaşılmaktadır.

Değerli Fortune okuyucularım,

Bu yazımda son günlerde uygulamaya konan vergi ve vergi benzeri düzenlemelerle ilgili değerlendirmelerimi sizinle paylaşmak istiyorum.

Ekonomik daralma ve art arda yapılan seçimler sonucunda devlet bütçesi 2019 yılı Ocak-Haziran döneminde 78,6 milyar TL açık vermiş, tüm 2019 yılı öngörüsüne ilk altı ayda ulaşılmış ve buna bağlı olarak bütçe açığını azaltıcı bazı düzenlemeler yapılmıştır. Söz konusu düzenlemeler Ocak ayından itibaren hemen hemen her ay yapılmış, adeta sürekli hale gelmiştir. Örneğin Ocak ayında internet ortamında reklam hizmeti veren veya bu hizmetlerin verilmesine aracılık edenlere yapılan ödemelerden  %15 oranında vergi kesintisi yapılmasına başlanmış,  Mart ayında ise döviz tevdiat hesaplarına yürütülen faizlerden ve katılım bankalarınca döviz katılma hesaplarına ödenen kâr paylarından vadesiz ve ihbarlı hesaplarda 6 aydan 1 yıla kadar olan hesaplarla, 1 yıldan uzun vadeli hesaplardaki vergi kesintisi oranları 2 puan arttırılmıştır. Nisan ayına baktığımızda Çevre Kanununda yapılan bir değişiklik ile plastik ve diğer maddelerin geri kazanım payı ödemesi adı altında bir düzenleme yapılmıştır.  Bu çerçevede her plastik poşet için 15 kuruşluk beyan ve ödeme zorunluluğu getirilmiştir.  Mayıs ayında vadesiz ve ihbarlı vadesiz hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli hesaplarda vergi kesintisi oranı %5’ten  %15’e, 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda vergi kesintisi oranı %3’ten  %12’ye, 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda ise %0’dan %10’a çıkarılmıştır. Yine döviz alımı yapanlara binde 1 oranında Banka ve Sigorta Muamele Vergisi ödeme zorunluluğu getirilmiş, ancak daha sonra sanayi sicil belgesini haiz işletmeler ile ihracatçı birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışlarında bu oran Haziran ayında % 0’a indirilmiştir. Mayıs ayında yapılan diğer  bir düzenleme de posta ya da hızlı kargo taşımacılığı yoluyla yurt dışından gelen ve bedeli gönderi başına toplam 22 Avro'yu geçmeyen eşyaya tanınan gümrük vergisi muafiyeti kaldırılmıştır.

Temmuz ayında ise yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı 618,60 TL’dan 1.500 TL’na çıkarılmış, yurt dışı çıkış harç tutarı 15 TL’dan 50 TL’na yükseltilmiştir.  Yine bazı turizm, konaklama ve yeme-içme tesislerine, özel havalimanı ve terminal işletmeleri ile seyahat acentelerine Ekim ayından itibaren net satışları ve kira gelirleri toplamı üzerinden on binde 7,5 ile binde 7,5 arasındaki oranlarda Turizm Payı ödeme yükümlülüğü getirilmiştir.  Tüm bu yeni yükümlülüklerin yanı sıra belirli bir düzeyin üzerinde olan ücret gelirlerinde en son vergi diliminin %35’ten % 45-%50 gibi bir orana yükseltilmesi ve lüks konut satışlarına ek vergi uygulanması gibi kamuoyuna yansıyan bazı düzenlemelerin sonbaharda yasalaşması beklenmektedir.

Sonuç itibarıyla devletin bütçe dengesini destekleyici tedbirler çerçevesinde bir takım ek vergi ve  vergi benzeri düzenlemelerin önümüzdeki aylarda da uygulamaya konacağını beklediğimizi hatırlatmakta yarar görmekteyim.  

Leon Aslan Coşkun