Kuşak ve Yol Girişimi
2013 çok kutuplu bir dünya düzeni arayışında bir dönüm noktasıydı. Çin Başkanı Xi Jinping Orta Asya ve Güneydoğu Asya ziyaretinde İpek Yolu Ekonomik Kuşağı ve Deniz İpek Yolu oluşturma girişimini tanıttı. Girişimin ardında yatan fikir, antik İpek Yolu'nu günümüzün egemen ulus devletleriyle çok katmanlı olarak yeniden canlandırmaktı. 20. yüzyıl ulus devletlerin belirli bir bölgede gelişmelerinin çağıysa, 21. yüzyıl da o devletlerin iç bölgelerini geride bırakmadan hep birlikte zenginleşmelerinin çağı olmalıdır.
Bu girişim bölgesel işbirliğini dört temele dayalı olarak arttıracak şekilde planlandı: çok kutuplu bir dünya trendi, ekonomik küreselleşme, küresel çeşitlilik ve daha fazla bilişim teknolojileri uygulaması. Bir Kuşak Bir Yol Girişiminin başlıca değerleri açık dünya ekonomisi, küresel serbest ticaret rejimi ve BM Sözleşmesinin amaçları ve ilkelerine %100 uygunluktur. Barış İçinde Birlikte Yaşamın Beş İlkesinin özellikle altı çizildi: birbirinin egemenliği ve bölgesel bütünlüğüne karşılıklı saygı, karşılıklı saldırmazlık, karşılıklı olarak birbirlerinin iç işlerine müdahele etmeme, eşitlik ve karşılıklı fayda ve barış içinde bir arada yaşama.
Giderek artan bir küreselleşme ortamında, Bir Kuşak Bir Yol Girişiminin "pazarın işleyişi"ni takip etmesine ve antik İpek Yolu bölgesiyle sınırlı kalmayıp isteyen bütün ülkelerin katılımına açık olmasına özen gösterildi. Tüm Bir Kuşak Bir Yol Girişimi ülkelerinin hem eski, hem de yeni ekonomilerde işbirliği yapmaları teşvik edilir. Karşılıklı yatırım alanları keşfedilmelidir; tarım, hayvancılık, balıkçılık, derin deniz balıkçılığı, su ürünleri, tarım makineleri imalatı ve çiftlik ürünleri gündemde olacaktır. Deniz suyunun tuzdan arındırılması, biyoteknoloji, çevre dostu üretim teknolojileri, kültür fuarları, kitap fuarları ve uluslararası film festivalleri gibi kültürel konular, turizm (turizm tanıtım haftaları ve ortak etkinlikler düzenleme) ve son olarak akademik işbirliği (değişim programlarından ortak müfredata kadar) kapsama alınacaktır.
Bir Kuşak Bir Yol girişimini beslemek için birçok mali kuruluş işaret edildi ya da atandı. Asya Altyapı Yatırım Bankası, BRICS, Yeni Kalkınma Bankası ve Şangay İşbirliği Örgütü (SCO) finansman kuruluşunun kurulması ve İpek Yolu Fonu'nun mümkün olduğu kadar çabuk oluşturulması ve yürürlüğe koyulması için ilgili taraflar arasında müzakereler yürütmektedir. Bir Kuşak Bir Yol Girişimi projeleri doğrultusunda yatırım yapacak ülkelere ve şirketlerinin Renminbi bonoları almalarına izin verildi.
Beş yılda, Bir Kuşak Bir Yol Girişimi gezegenin nüfusunun yarısından fazlasını (4,8 milyar kişi) ve dünya GSYİH'inin yarısından fazlasını (21 milyar dolar) içeren 70'e yakın ülkeden oluşan bir kulüp haline geldi. Bu güç, dünyanın kara ve deniz tabanlı ekonomik üretiminin sırasıyla %65'i ve %30'una karşılık geliyordu. Fitch derecelendirme kuruluşuna göre 2017'de Bir Kuşak Bir Yol Girişiminin bu kadar büyük bir kulübe getirdiği hedeflere ulaşmak için 900 milyar dolar değerinde proje ya planlama aşamasındaydı ya da başlamıştı!
Bu girişim başlangıçta "Çin'in milli canlanma hayali" olarak tanımlandıysa da, görünüşe göre bundan daha fazlası, ya da gerçek bir bölgesel işbirliği seviyesine erişebilmesi için daha fazlası olması gerekiyor. Tüm çok taraflı projelerde olduğu gibi, Bir Kuşak Bir Yol Girişiminin de iş liderleri ve odaları tarafından desteklenmesi gerekiyordu. BRICA'nın bu ihtiyaçtan doğduğunu söylemek yanlış olmaz. Bugün itibariyle 29 ülkeden 31 öncü ticaret kuruluşu BRICA üyesidir.
BRICA İstanbul Zirvesi 2 günlük bir seminer ve toplantı maratonu halinde sorulara cevaplar bulmaya çalışacak. İş insanları, akademisyenler ve bürokratlar dijitalleşmeden şehirleşmeye, kültüre ve yatırım fırsatlarına kadar uzanan konulardaki fikirlerini paylaşacaklar.
halil