Vergi affı olarak adlandırılan bazı alacakların yeniden yapılandırılması hakkındaki kanunda yer alan düzenleme ile 09.06.2021 tarihi itibarıyla gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin aktife kayıtlı bulunan taşınmazları ve amortismana tabi diğer iktisadi kıymetleri 31.12.2021 tarihine kadar yeniden değerlemeye tabi tutulabilecektir.
Değerli Fortune okuyucularım bu yazımda, vergi affı olarak adlandırılan bazı alacakların yeniden yapılandırılması hakkındaki kanunda yer alan ve bazı iktisadi kıymetlerin yeniden değerlenmesine imkân veren düzenleme ile ilgili değerlendirmelerimi paylaşacağım.
Bilindiği üzere enflasyon düzeltmesi en son 2004 yılında yapılmıştı. Ancak bu tarihten sonra enflasyon düzeltmesi ile ilgili şartların oluşmaması nedeniyle iktisadi kıymetler mükelleflerin kayıtlarında tarihi maliyetleri ile yer almaya devam etmişti.
2018 yılında yapılan bir düzenleme ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin aktifine kayıtlı iktisadi kıymetlerden sadece taşınmazların değerinin Yİ-ÜFE artış oranı dikkate alınarak 2018 yılı sonuna kadar yeniden değerlendirilmesine imkân sağlanmıştı.
Bu defa yapılan düzenleme ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin aktife kayıtlı bulunan taşınmazlar ve amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerinin 31.12.2021 tarihine kadar yeniden değerlemeye tabi tutulmasına olanak sağlanmıştır.
Buna göre, amortismana tabi olmayan gayrimenkuller (boş arazi ve boş arsalar), amortismana tabi gayrimenkul (mütemmim cüzleri ve teferruatı dahil), tesis ve arazi düzenlemeleri (tarım işletmelerinde vücuda getirilen meyvalık, dutluk, fındıklık, zeytinlik ve güllüklerle incir bahçeleri ve bağlar gibi tarım tesisleri dahil), makinalar, gemiler, taşıtlar, gayrimaddi iktisadi kıymetler, demirbaşlar, özel maliyet bedelleri, diğer amortismana tabi iktisadi kıymetler (şerefiye, aktifleştirilen ilk tesis ve taazzuv giderleri, Ar-Ge harcamaları, sinema filmleri gibi) yeniden değerleme kapsamına girmektedir.
Buna karşın sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen iktisadi kıymetler ile iktisadi kıymetlerin alım, satım ve inşa işleri ile devamlı olarak uğraşanların bu amaçla aktiflerinde kayıtlı bulunan emtia niteliğindeki kıymetler, yeniden değerlemeye tabi tutulamayacaktır.
Söz konusu düzenlemelerden, dar mükellefler, işletme hesabı (zirai işletme hesabı dahil) esasına göre defter tutanlar, serbest meslek erbabı, finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal edenler ile kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler yararlanamayacaklardır.
Yeniden değerleme neticesinde hesaplanan ve pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın son günü akşamına kadar bu düzenleme için oluşturulan özel beyanname ile beyan edilip, üç eşit taksitte ödenecektir. Ayrılmış bulunan özel fonun işletmeden çekilmesi veya sermayeye ilave edilmesi dışında başka bir hesaba taşınmasının vergiye tabi tutulacağını ilave etmek isterim.
Düzenlemenin önemli vergi avantajları bulunmaktadır. Öncelikle henüz itfa edilmemiş iktisadi kıymetlerin yeniden değerlenmiş değer üzerinden itfa edilebilmesine imkan sağlaması sebebiyle önemli bir gider avantajı sağlamaktadır. Yine, özel fon hesabı ile öz kaynakların artırılması neticesinde kredi kullanan mükelleflerin örtülü sermaye ve finansman gider kısıtlamasına tabi tutacakları gider tutarının azaltılması mümkün olabilecektir. Ayrıca, söz konusu iktisadi kıymetlerin ileride elden çıkarılmasında ödenecek vergide önemli bir tasarruf sağlayabilecektir.
Leon Aslan Coşkun
Yönetim Kurulu Başkanı
Daha fazla bilgi edinmek ister misiniz?