Asgari ücrete vergi istisnası

7349 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile, hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretler gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Fortune Türkiye, Şubat 2022

Değerli Fortune okuyucularım, bu yazımda asgari ücrete isabet eden ücret gelirlerinin   gelir vergisinden istisna edilmesi ile ilgili görüşlerimi sizinle paylaşmak istiyorum.

Gelir Vergisi Kanunu’nda ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmış ve ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunmasının onun  mahiyetini değiştirmeyeceği belirtilmiştir. Bu çerçevede, hizmet erbabına ödenen aylık ücret, mesai, prim, ikramiye, gider karşılığı ve sair adlarla yapılan tüm ödemeler ve sağlanan menfaatler de ücret kapsamında değerlendirilecektir.

Dolayısıyla 7349 sayılı kanun uyarınca asgari ücrete istisna uygulamasında ücret tanımına giren tüm ödemeler dikkate alınarak hesaplama yapılması gerekmektedir. 2022 yılında uygulanacak olan brüt asgari ücret aylık 5.004 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre 2022 yılında söz konusu asgari ücret veya daha üstü ücret alanların yıllık brüt ücretleri üzerinden hesaplanan 8.608,16 TL istisna olarak dikkate alınacaktır. İstisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir vergisi dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecektir. Kanuni düzenleme gereği, emekli çalışanların sosyal güvenlik destek primi kesintilerinin normal çalışanlardan daha düşük olması nedeniyle, emekli çalışanlar 5.004 TL aylık brüt asgari ücret elde etseler bile aynı ücreti alan normal çalışanlara göre 900,72 TL fazla gelir vergisi ödemek mecburiyetinde kalacaklardır.

Ücretlerdeki istisna düzenlemesine paralel olarak ücret ödemelerine ilişkin kağıtların aylık brüt asgari ücrete isabet eden kısmı da damga vergisinden istisna edilmiştir.

Söz konusu yasal düzenleme ile asgari geçim indirimi uygulaması da kaldırılmıştır.

Birden fazla işverenden ücret alınması durumunda istisna uygulaması, sadece en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla istisnanın uygulanmayacağı ücret konusunda diğer işverenin bilgilendirilmesi önem arz etmektedir. Aksi halde her iki işveren tarafından söz konusu istisnasının uygulanması sonucunda cezalı tarhiyat ile karşılaşılması olası olacaktır.  Birden fazla işverenden aynı tutarda ücret alınması durumunda ise istisnayı uygulayacak olan işvereni hizmet erbabı kendisi belirleyecektir. İstisnadan faydalanılan işverende, istisnanın tamamından faydalanılamaması durumunda kalan tutar için diğer işverende istisnadan faydalanılması mümkün olamayacaktır.

Serbest Bölgeler Kanunu, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun uygulamasında öncelikle asgari ücrete isabet eden istisna uygulanacak, istisnadan kalan tutar olması halinde ise kalan tutara ilgili kanunlarda yer alan teşvik ve istisnalar uygulanacaktır.

Leon Aslan Coşkun, YMM

Yönetim Kurulu Başkanı